Ne Zaman Psikoloğa Gitmeli?

Psikoterapi Nedir?
Psikoterapi sözcüğü Eski Yunanca’dan gelmektedir. Ruh, can, nefes anlamında psyche sözcüğü ile iyileştirme, tıbbi tedavi anlamlarına gelen therapia sözcüğünün birleşiminden oluşmuştur.
Psikoterapi, terapist ve danışan arasındaki ilişkiyi temel alan bir tedavi yöntemidir. Psikoterapi, çeşitli psikolojik rahatsızlıklar, uyumu bozan davranışlar ve duygusal zorlukları tedavi etmek için kullanılır. Psikoterapi psikolojik ya da duygusal problemlerin, sözlü ve sözlü olmayan iletişim yoluyla tedavi edilmesi şeklinde tanımlanabilir. Bu, psikolojik stresin, özel eğitimli bir psikolog veya psikiyatrist ile konuşma ve sıkıntıyı hafifletmek için ilaç tedavisi dışında yeni baş etme yöntemleri öğrenme yoluyla tedavisidir. Böylelikle danışanın daha işlevsel olması amaçlanır.
Ne Zaman Psikoloğa Gidilmeli?
Psikoterapi, günlük yaşam zorlukları, tıbbi hastalık, sevilen bir yakının kaybı, depresyon veya yeme bozuklukları gibi belli psikiyatrik rahatsızlıklar, travma gibi problemlere yardımcı olmaya çalışır. Kişinin genel hayatını eskisi gibi işlevsel olarak sürdürmesine engel olabilecek herhangi bir durum psikoterapiye başvurmak için geçerli bir nedendir.
Psikiyatristler ve psikologlar psikoterapi alanında yetkili meslek gruplarıdır. Ancak özel eğitim aldıkları takdirde psikologlar ve psikiyatristler psikoterapi yapabilirler.
Psikolojik problemler ve duygusal zorluklar farklı insan grupları üzerinde ayrımcılılık yapmaz. Her etnik gruptan, birçok farklı sosyoekonomik statüden, farklı yaşlardaki kadınları ve erkekleri etkiler. Bu rahatsızlıklar kişinin düşünme yetisini, duygularını ve davranışlarını bozabilir. Bireyin okulda veya işteki günlük yaşamını etkileyebilir, ailesiyle veya arkadaşlarıyla olan ilişkilerini ciddi boyutlarda bozabilir.
Psikoterapinin nihai amacı hastalık belirtilerini azaltmak, böylece kişinin yaşamını yeniden verimli bir biçimde keyif alarak sürdürmesini sağlamaktır.
Bununla birlikte psikoterapi yalnızca duygusal-zihinsel rahatsızlıklarla sınırlı değildir. Kişi, hayatındaki problemlerin üstesinden gelemediğini düşündüğünde, duygusal açıdan iyi hissetmediğinde, her zamanki haline göre farklılıklar hissettiğinde psikologla görüşebilir.Psikoterapi dengeli, sağlıklı hissetmek ve anlamlı bir yaşam sürmek maksadı ile de başvurulan bir yoldur.

Sorun Yaşayan Herkes İçin Psikoterapi Gerekli midir?
Stres ve problemler herkesin hayatında etkilidir. Ayırıcı kriter, kişinin stresin üstesinden gelip gelemediğidir. Halledemediğini bildiği halde, ‘kendim hallederim / kendim halletmeliyim’ düşüncesi genellikle kişiyi psikoterapiye başvurmaktan alıkoyar. Problem devam ettiğinde, ciddiyetini, etki alanlarını koruduğunda ve kişi sorunların üstesinden gelemediğinde beklenen sonuçlar ortaya çıkar: Hayat kalitesinde bozulmalar, aile ve sosyal ilişkilerde zedelenmeler, iş performansında kötü yönde etkilenmeler başlayabilir. Kişi yaşadığı ızdırabla başa çıkabilmek için madde ve / veya alkol kullanımına yönelebilir. Hatta uzun süren problemlerin içinde kişi kötüye uyum yapıp kayıplarının farkında bile varmadan kötüleşen hayat tarzına alışabilir.
Hastalığı olan ya da duygusal bazı zorluklar yaşayan kişiler etiketlenme korkusuyla da çoğu zaman profesyonel yardıma başvurmazlar. Hastalığı nedeniyle toplum tarafından küçümseneceğini, dışlanacağını düşünürler. Psikoterapi veya ilaç tedavisine başlasalar bile önerilen tedaviyi uygulamazlar. Bu da sorunların zamanla kronikleşip daha da ağır hale gelmesine sebep olur.
Genellikle kronik problemler duygusal rahatsızlıklara yol açmaktadır. Böyle durumlarda kişi hem devam eden problemlerde hem de rahatsızlığın getirdiği sıkıntılarla ve yol açtığı kısıtlılıklarla uğraşmak zorunda kalır. Hiçbir çıkış yolu olmadığının düşünüldüğü ve psikiyatrik rahatsızlıkların eşlik ettiği durumlarda ise ciddi kayıplar yaşanabilmektedir. Dolayısıyla kişinin kendinin tanıması ve ne zaman kendini aşan bir problemle karşılaştığını ve yardım alması gerektiğini bilmesi gerekir.
Uzman Klinik Psikolog
Aslıhan DEĞERLİ
Kaynaklar
1. Altshuler KZ: Will the psychotherapies yield differential results: Alook at aaumptions in therapy trials. Am J Psychother 43:310, 1989. Garfi eld SL: The practice of brief psychotherapyWiley, New York, 1998.
2. Balint M, Ornstein P, Balint E: Focal psychotherapy. Lippincott, Philadelphia, 1972.
3. Beck AT, Rush AJ: Cognitive Psychotherapy. Comprehensive Textbook of Psychiatry. Ed: Kaplan HI, Sadock BJ. Williams & Wilkins, Baltimore, 1995.