Gebelerde Beslenme
Sağlığın korunması, geliştirilmesi hayatın her alanında oldukça önemlidir hele ki hamilelik döneminde… Anne karnında yaşam serüvenine başlayan bebeğin fiziksel ve mental gelişimi açısından sağlıklı olarak dünyaya gelebilmesi için annenin yeterli ve dengeli beslenmesi en önemli unsurlardandır.
Gebelik süresince uygun ağırlık kazanımı çok önemlidir. Sağlıklı yetişkin gebeler için gebelik süresince gerekli ağırlık kazanımı 10-14 kg arasında değişmektedir. Gebelik süresince yetersiz ağırlık kazanımı (6 kg’ın altında) düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme riskini artırmaktadır. Alınan fazla kilolar ise anne için risk oluşturmanın yanında bebeğin gelişimine ve doğum zorluklarına neden olmaktadır.
Annenin Hamilelik Öncesi Ağırlığına Göre Alması Gereken Kilo Miktarı:
• Zayıf (beden kitle indeksi: 18’den düşük ise) 12-18 kg
• Normal (beden kitle indeksi: 18 – 25 arasında ise) 11-16 kg
• Hafif şişman (beden kitle indeksi: 25 – 30 arasında ise) 7-11 kg
• Şişman (beden kitle indeksi: 30 – > ise) 7-< kg
Gebelik Döneminde Yetersiz Ve Dengesiz Beslenme İle Oluşabilecek Sağlık Problemleri:
• Anemi
• Diş çürükleri
• Anne ve bebek ölümleri
• Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı bebekler
• Bebekte bedensel ve zihinsel gelişim bozuklukları ile karşılaşılabilmektedir…
Hamilelik Döneminde Dikkat Edilmesi Gereken Besin Ögeleri Bulunur.
Hamilelik dönemde günlük alınması gereken enerji, protein, vitamin, mineraller ve sıvı miktarı artmaktadır. Yeterli, dengeli, kişiye özel hazırlanmış bir beslenme programı ile artan enerji, mineral, vitamin ihtiyacı karşılanmalıdır. Fakat bazı besin öğelerine bu dönemde biraz daha fazla dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu besin öğeleri vücut için gerekli olan protein, folik asit, demir ve kalsiyumdur. Genelde gebelerde düşüklük görülebilmektedir.
Protein
Protein alımı bebeğin büyüme ve gelişmesinde oldukça önemlidir. Biyolojik değeri yüksek protein kaynakları olan; et, tavuk, balık, süt ve süt ürünleri en iyi protein kaynaklarıdır. Diğer iyi kaynaklar ise kuru baklagiller, yağlı tohumlar (badem, fındık, fıstık, ceviz vb) ve peynir çelitleridir.
Folat ve folik asit
Folat eksikliği prematüre ve düşük doğum ağırlığı riskini arttır ve nöral tüp defektine neden olur böylece kesinlikle eksiklik görülmemesi gerekir. Folat- Folik asitin en iyi kaynakları; tahıllar, ıspanak, pazı gibi yeşil yapraklı sebzeler, portakal, kabak, enginar ve brokolidir.
Kalsiyum
Annenin ve bebeğin güçlü kemiklere ve dişlere sahip olmasında çok etkilidir. Annenin beslenmesi yeterli miktarda kalsiyum içermezse bebek ihtiyacı olan kalsiyumu annenin kemiklerinden alır. Gebeler için günlük gereksinim 1000-1200 mg kadardır. Kalsiyumun en iyi kaynakları: Süt ve süt ürünleri, kılçığıyla yenebilen balıklar ( hamsi gibi) ve kuru baklagillerdir fasülye, nohut, mercimek gibi.
Demir
Beyin ve zeka gelişimi, kan yapımı, bağışıklığı güçlendirmesinde demir oldukça önemlidir. Hamilelik süresince, demir ihtiyacı neredeyse normal bir bireye göre iki katına çıkar. Yetersiz demir alımı ile yorgunluk hissi, halsizlik ve prematüre ve düşük doğum ağırlığı riskini artar. Demirin emilimini C vitamini oldukça artırırken; kafein ve kalsiyum içeren besinlerde oldukça azaltır. Demirin en iyi kaynakları: kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, pekmez ve kuru yemişlerdir.
Hamilelerin Tüketmemesi ve Dikkat Etmesi Gereken Besinler Nelerdir?
• Çiğ et, balık ürünleri tüketilmemelidir.
• Konserve besinler tercih edilmemelidir.
• Tatlandırıcı içeren ürünler tercih edilmemelidir.
• Kahve gibi kafein içeren içeceklerinde tüketimi azaltılmalıdır.
• Taze sıkılmış meyve suları ve taze pişmiş sebze yemeklerine dikkat edilmelidir.
• Alkol tüketimi bebekte zeka geriliğine neden olabileceği için tüketilmemelidir.
• Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri listerya içerebileceğinden tüketilmemelidir.
• Çiğ ya da iyi pişmemiş yumurta salmonella içereceğinden, iyi pişmiş katı yumurta olarak tercih edilmelidir.
• Sebze ve meyveler iyi yıkanmalı ve sirkeli suda bekletilmiş olmalıdır; üzerinde çamur, toz, toprak kalıntıları olmamalıdır.
• Karaciğer; çok fazla A vitamini içerir ve fazla alınan A vitaminini toksik etkisi dolayısıyla düşük tehlikesi yaratabileceğinden fazla tüketilmemelidir.
