GEBELİK ŞEKERİ, BELİRTİLERİ VE BESLENMESİ
(GESTASYONEL DİYABET)
Gebelik şekeri nedir, neden olur ve gebelik şekeri kimlerde görülür ?
Toplum tarafından gebelerimizin ya da gebe kalmak isteyen kişilerin araştırdığı ve en çok merak ettiği konulardandır gebelik şekeri.
Gestasyonel diyabet yani gebelik şekeri, ilk defa hamilelikte rastlanan kan şekeri yüksekliği demektir. Bebeğin plasentası tarafından salgılanan hormonlardan dolayı gerçekleşmektedir. Gebelerin yaklaşık 24 haftasından sonra %5’inde görülmektedir. Hiçbir riski olmayan gebelerde de görülmektedir.
RİSK ALTINDA OLAN GEBELER; genelde ailesinde şeker hastalığı olan kişiler olabiliyor. Özellikle fazla kilolu olanlar, polikistik over hastalığı bulunanlar, ileri yaş gebeler, hipertansiyon hastası olanlar, daha önce yüksek kilolu bebek doğurmuş olanlar, önceki gebeliklerinde düşük yaşayanların gebelik şekerine yakalanma riskleri daha yüksektir.
Gebelerden ilk istenen kan tahlillerinin içinde mutlaka kan şekeri kontrolleri bulunur. Yüksek riskli grupta bulunmayan gebelere özellikle yükleme testi yapılır 24-28 haftalar arasında. 50, 75 ya da 100 gr şeker ile testler yapılır.
Bu çıkan kan tahlil sonuçlarına göre gebelere gerekli diyet, egzersiz ya da çok fazla yükseklik var ise doktor kontrolü ve onayı ile insülin kullanımı olabilmektedir.
EĞER; beden kitle indeksiniz 25’in altında ise, ailenizde şeker öyküsü yok ise genetik olarak ya da yaşınız 25’in altında ise düşük risk grubundasınız demektir.
Gebelik şekeri olan anne adaylarının özellikle dikkat etmesi gerekenler;
Hem bebeğinizin, hem de siz değerli gebelerimizin hamilelik sürecini sağlıklı geçirebilmeniz ve ilerde yaşayacağınız risklerin önüne geçebilmeniz için yaşam tarzınıza ve beslenmenize büyük önem vermeniz gerekmektedir. Mutlaka bir diyetisyen kontrolü ile gebelik şekeri takibiniz ve beslenme programınızın düzenlenmesi gerekmektedir.
GESTASYONEL DİYABET OLAN GEBELER;
Düzenli olarak günde 2.5-3 litre su içmeye özen göstermelisiniz.
Şeker içeren besinlerden, şekerli içeceklerden, basit karbonhidrat içeren patates, pirinç, makarna, kek, börek, çikolata gibi yüksek şeker içeren besinlerden uzak durmalısınız.
Glisemik indeksi yüksek olan besinler yerine glisemik indeksi düşük olan besinleri tercih etmelisiniz. Bunlar genel olarak basit karbonhidrat yerine tam tahıllı karbonhidrat grubunu tercih etmelisiniz. Kestane, patlamış mısır, kraker gibi atıştırmalıklardan uzak durup onun yerine tam tahıllı ürünleri tercih etmelisiniz. Elma, armut, kivi, mandalin gibi taze mevsim meyvelerini tercih edip kuru incir, kuru üzüm, muz ya da kavun gibi glisemik indeksi yüksek olan besinleri tercih etmemelisiniz.
Gestasyonel diyabette kilonuz çok önemlidir. Günlük kalori dengenize çok dikkat etmeniz gerekmektedir. Kilo artışı asla istenmeyene bir durumdur. Bebeğin obezite olma riskini bile sizin beslenmeniz etkileyecektir.
Öğün atlamayıp sık sık az az beslenmelisiniz. Ara öğünlerinizde mutlaka süt ürünlerini yani süt, yoğurt, ayran grubunu beslenmenize eklemelisiniz.
Yağlı, baharatlı ve şekeri bir anda yükseltip bir anda düşürecek yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Basit karbonhidrat türleri dediğimiz hamur işi, patates, pasta, börek, meyve suyu, bal, reçel gibi besinler şekerinizi aniden yükselteceği için bu tür besinlerden uzak durulmalıdır.
Gebelik Boyunca Almanız Gereken Ortalama Kilo
18,5 altı ise Gebeliğe zayıf başladınız. Gebelik boyunca 17-22 kg ağırlık kazanmanız normal.
18,6 – 24,9 arasında ise Gebeliğe normal kiloda başladınız. Gebelik boyunca 9-12 kg ağırlık kazanmanız normal.
25,0 – 29,9 arasında ise Gebeliğe fazla kiloda başladınız. Gebelik boyunca 7-8 kg ağırlık kazanmanız normal.
30 ve üzeri ise Gebeliğe obez olarak başladınız. Gebelik boyunca 6.5-7 kg’dan fazla
ağırlık kazanmamalısınız.
Normal kilolu bir bireyin 1900 kalorilik ortalama gestasyonel diyabet diyeti örneği
KAHVALTI
1 adet haşlanmış yumurta
1 dilim az yağlı beyaz peynir
2 dilim tam tahıllı ekmek
Bol yeşillik-domates-salatalık-biber
2 tam ceviz
ARA ÖĞÜN
1 su bardağı yoğurt + 1 küçük boy elma
ÖĞLE YEMEĞİ
1 dilim tam tahıllı ekmek
EL BÜYÜKLÜĞÜNDE IZGARA ET-TAVUK-BALIK-HİNDİ ETİ
4 yemek kaşığı yoğurt
Bol yeşillikli salata az yağlı
ARA ÖĞÜN
1 su bardağı tarçınlı süt + 3 adet kuru erik
ARA ÖĞÜN-2
2 adet kepekli etimek + 2 yemek kaşığı çökelek + 2 adet salatalık
AKŞAM YEMEĞİ
1 kepçe çorba
8 yemek kaşığı az yağlı zeytinyağlı sebze yemeği
4 yemek kaşığı bulgur pilavı yada 4 yemek kaşığı haşlanmış kuru baklagil salatası
1 su bardağı kefir
Bol salata
GECE ÖĞÜNÜ
1 küçük boy armut + 1 su bardağı ayran
